9 augustus 2022

12 valkuilen bij strategie ontwikkeling en hoe ze te vermijden

In dit artikel schets ik 12 valkuilen bij strategie ontwikkeling en geef ik aan hoe je ze kunt ondervangen.

1. Korte termijn denken

Korte termijn denken is een groot risico. Veel bedrijven en ondernemers voelen de druk om op korte termijn te presteren met mooie winstcijfers. Echter, als je ook in de toekomst waarde wilt creëren, moet je lange termijn investeringen doen. Deze investeringen gaan ten koste van de winst op korte termijn.

Maak een visie voor de lange termijn en breng in kaart wat er nodig is om dit doel realiseren.

2. Onvoldoende rekening houden met verandering

Kijk terug naar de afgelopen 10 jaar en ziet hoeveel de wereld en de markt waarin je opereert op vele vlakken is veranderd. Ook de komende 10 jaar zullen verandering brengen. Voor veel mensen en bedrijven is het echter een uitdaging om zich een andere wereld dan die van vandaag voor te stellen. Hierdoor anticiperen ze onvoldoende op kansen en bedreigingen.

Analyseer trends en ontwikkelingen en verken mogelijke toekomsten met hun kansen en bedreigingen. Schakel experts in als je team hier hulp bij kan gebruiken.

3. De visie en strategie op aannames baseren

Je strategie op aannames baseren is linke soep. Verkeerde aannames over product-market fit, business cases, technologische haalbaarheid etc. kunnen namelijk desastreus zijn.

Begrijp me niet verkeerd. Intuïtie en onderbuikgevoel hebben ook een rol in het strategieproces. Ze zijn namelijk meestal gebaseerd op ervaringen uit het verleden en kunnen een goede raadgever zijn. Maar gebruik data om je beeld van de werkelijkheid zo volledig mogelijk te maken en houden. Doe onderzoek en maak goede analyses over de markt, klantbehoeften en trends.

4. Te veel vertrouwen op succes uit het verleden

Zoals iedereen weet: succes uit het verleden is geen garantie voor de toekomst. Maar succes uit het verleden kan organisaties zelfgenoegzaam en lui maken. Dit is een risico. Je bent niet alleen minder alert op bedreigingen, maar ook op kansen.

Zoek actief naar kansen en bedreigingen en neem ze serieus. Wees kritisch bij het analyseren van de sterktes en zwaktes van je organisatie.

5. Geen focus en prioriteiten aanbrengen

Te weinig of geen keuzes maken is een klassieke valkuil. Een gebrek aan focus en scherpte in je aanbod verzwakt je positionering. En zonder prioriteiten is je strategie meestal onrealistisch. Organisaties kunnen namelijk niet alles tegelijkertijd én goed doen.

Durf te kiezen! Kijk hiervoor eerlijk naar de sterktes en zwaktes van de organisatie en gebruik deze in je voordeel.

6. Een ambitieus doel stellen, maar de strategie verwaarlozen

Een moonshot ambitie of BHAG formuleren zonder duidelijk te maken met welke acties, investeringen en veranderingen een doel gerealiseerd wordt, maakt een visie onwaarachtig. Een loze belofte wordt niet serieus genomen door bestaande aandeelhouders, potentiele investeerders, werknemers en andere stakeholders.

Dit klinkt misschien als een open deur. Maar ik heb vaak genoeg gezien dat er in het kader van ‘purpose’ mooie ambities worden geformuleerd, maar dat de strategie ontoereikend is. Vervolgens komt er logischerwijs niets van de ambitie terecht.

Maak een realistisch plan van aanpak voor het verwezenlijken van doelstellingen. Hoe ga je als organisatie precies groeien of transformeren? Wat is daar precies voor nodig en hoe creëer je deze voorwaarden?

7. Te weinig tijd nemen voor het strategieproces

In tijden van crisis, drukte en personeelstekorten bestaat de neiging voorrang te geven aan de actualiteit en dagelijkse beslommeringen. Maar te weinig tijd en aandacht voor het strategieproces gaat ten koste van de kwaliteit van de het plan. Bovendien geef je hiermee het signaal af dat strategie minder belangrijk is.

Bouw voldoende tijd in en maak extra tijd vrij als dit nodig blijkt te zijn.

8. Een gebrek aan eigenaarschap

Een gebrek aan eigenaarschap is killing voor de implementatie van een strategie. Intrinsieke motivatie is een voorwaarde en succesfactor voor performance.

Laat strategieontwikkeling daarom niet aan één of enkele personen over en besteed het ook niet uit aan consultants. Maak in plaats daarvan gebruik van de expertise in je organisatie en verkrijg ‘buy-in’ (niet alleen bereidheid en acceptatie, maar begrip en enthousiasme) door de relevante personen te betrekken bij het strategieproces. Wij begeleiden directies en strategieteams bij de ontwikkeling van een strategie. Doordat het team het proces zelf doorloopt is er draagvlak en eigenaarschap.

9. Geen accountability en control inbouwen

Vergeet mensen en teams niet verantwoordelijk te maken voor de implementatie van de strategie. Zonder verantwoordelijkheid komen mensen namelijk zelden in actie. En zonder control mechanisme is de strategie vrijblijvend.

Maak personen en teams verantwoordelijk voor resultaten in plaats van activiteiten. Want het draait uiteindelijk om de resultaten. En, zorg ervoor dat je de voortgang monitort zodat je tijdig signaleert of je moet bijsturen.

10. Te veel en te wollige tekst

Ellenlange strategiedocumenten met clichés en vage termen zijn geen effectieve manier om een strategie te communiceren. Ook voor het monitoren van de implementatie en het bijstellen van de strategie zijn dit soort documenten niet handzaam.

Geef de strategie concreet en kernachtig weer. Breng een overzicht van je visie, doelstellingen, strategie, acties en verantwoordelijkheden het liefst op één pagina in beeld. Gebruik dit document voor monitoring van de voortgang en het aanpassen van het plan.

11. Strategieën niet herzien

Voortschrijdend inzicht, nieuwe ontwikkelingen, tegenvallende resultaten of lessen uit experimenten kunnen strategieën achterhaald maken.

Houd continu zicht op externe trends en ontwikkelingen en het verloop van strategische initiatieven. Update en verbeter plannen als dit nodig is.

12. Geen strategie maken

Sommigen denken dat strategie maken zinloos is in tijden van grote onzekerheid en verandering. Onderzoek laat echter zien dat organisaties met een goed doordachte strategie beter presteren dan hun peers. Op de korte én de lange termijn. Ook in tijden van snelle verandering. Daarom is een goede strategie essentieel, juist nu.

Janne Vereijken

Over de auteur

Janne Vereijken, founder van Spring Company, innovator, Rotterdamse Zakenvrouw van het Jaar 2018.

Strategie ontwikkelen met Spring Company

Samen met jouw team werken we aan de verschillende elementen van een bedrijfsstrategie. Spring Company faciliteert én denkt mee. We weerhouden je team ervan om voor het oude vertrouwde en voor de hand liggende te kiezen. En gebruiken onze brede ervaring met verschillende industrieën voor het beste resultaat.

Weten wat we voor jou kunnen betekenen? Lees meer over strategieontwikkeling met Spring Company.

GERELATEERDE BLOGS